Για πολλούς χορτοφάγους ο λόγος του Χριστού ταυτίζεται με
την συμπόνια προς όλη την πλάση.
Πώς μπορούμε λοιπόν να δικαιολογήσουμε τα βασανιστήρια και
τη σφαγή δισεκατομμυρίων ζώων κάθε χρόνο που προορίζονται για τροφή;
Και πώς μπορούμε να ανεχθούμε μια τέτοια απροκάλυπτη
βιαιότητα από τους πρεσβευτές μιας θρησκείας της οποίας ο ιδρυτής κήρυξε το
έλεος και τη συμπόνια;
Η εκκλησία μέχρι και σήμερα απορρίπτει τη χορτοφαγία, στην
καλύτερη των περιπτώσεων απλά την
ανέχεται, στη χειρότερη δε την καταδικάζει ως αιρετική πρακτική.
Ήταν άραγε ο Χριστός χορτοφάγος;
Το ερώτημα αυτό είναι εξαιρετικά σύνθετο ώστε να απαντηθεί ανατρέχοντας σε λίγα μόνο
εδάφια της Αγίας Γραφής.
Στην πραγματικότητα δεν μπορεί να απαντηθεί πλήρως ούτε μέσα
σʼ ένα σύντομο άρθρο. Στο βιβλίο ʽΤhe Lost Religion of Jesusʼ θα βρείτε μια
σαφώς πιο ολοκληρωμένη απάντηση στο ερώτημα αυτό.
Η Καινή Διαθήκη φαίνεται να λανβάνει μια αντιφατική στάση
στο ίδιο θέμα, μερικές φορές καταδικάζει και άλλες φορές υποστηρίζει τη
χορτοφαγία. Το ίδιο συμβαίνει και με την Αγία Γραφή, καθένας μπορεί να
υποστηρίξει τη μία άποψη ή την άλλη αναφερόμενος σε διαφορετικά της χωρία.
Μένουμε συνεπώς με το ερώτημα ποια είναι η πραγματική αλήθεια.
Ι. Η χορτοφαγία κατά την πρώιμη χριστιανική εποχή.
Στην απαρχή του Χριστιανισμού υπήρχαν πολλοί χορτοφάγοι,
είτε απλοί Χριστιανοί είτε άτομα που ανήκαν στην ηγεσία.
Ο Αυγουστίνος, αν και
ο ίδιος δεν ήταν χορτοφάγος και αν και διαφωνούσε έντονα με την ιδέα ότι οι
χριστιανοί θα πρέπει να είναι χορτοφάγοι, αναφέρει ότι ʽοι Χριστιανοί που
απέχουν από τη σάρκα κι από τον οίνο είναι πολυάριθμοιʼ. Οι αντίπαλοί του, οι
μανιχαϊστές, ήταν πλήρως χορτοφάγοι, αυτοί στους οποίους αναφέρεται όμως ο
Αυγουστίνος ήταν Χριστιανοί Ορθόδοξοι, αναγνωρίζοντας την ευρεία αποδοχή της
χορτοφαγίας τόσο μεταξύ των αιρετικών όσο και των ορθοδόξων.
Πολλοί ηγέτες της πρώιμης εκκλησίας ήταν χορτοφάγοι, ο
Ευσέβιος αναφέρει ότι ο αδερφός του Χριστού, ο Ιάκωβος, ήταν χορτοφάγος, υπάρχουν μάλιστα αποδείξεις πως είχε
ανατραφεί ως χορτοφάγος γεγονός που αποδεικνύει πως και οι γονείς του ήταν
χορτοφάγοι και συνεπώς μεγάλωσαν και τον Χριστό ως τέτοιο.
Ο Ευσέβιος επίσης αναφέρει πως όλοι οι απόστολοι απείχαν από
τη σάρκα και τον οίνο.
Βάσει αναφορών σε αυτούς ή ρήσεις των ίδιων άλλοι διάσημοι
πρώιμοι χριστιανοί που ήταν χορτοφάγοι ήταν ο Ωριγένης, ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς,
ο Βασίλειος ο Μέγας, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος και ο Τερτυλλιανός.
ΙΙ Η διαμάχη για την
χορτοφαγία
Οι επιστολές του Παύλου δίνουν σαφείς ενδείξεις για τη
διαμάχη γύρω από την χορτοφαγία. Ο Παύλος πίστευε ότι δεν είναι απαραίτητο να
είσαι χορτοφάγος, για να είσαι Χριστιανός.
“Όσο για αυτούς που είναι αδύναμοι στην πίστη ,καλωσορίστε
τους, όχι ομως για να διαφωνήσετε με τις απόψεις τους.
Κάποιος μπορεί να πιστεύει ότι μπορεί να φάει τα πάντα και
ότι μόνο λαχανικά τρώνε οι αδύναμοι άνθρωποι”
αυτά λέει ο Παύλος (προς Ρωμαίους
14:1-2).
Ο Παύλος συμβούλευε κατανόηση μεταξύ κρεατοφάγων και χορτοφάγων, αλλα δεν υπάρχει τίποτα μεμπτό με
την κατανάλωση κρέατος όπως λέει “φάτε ότι πωλείται στην αγορά κρεάτων χωρίς
πρόβλημα συνείδησης” (προς Κορίνθιους 10:25).
Κέρδισε ο Παύλος αυτή την μάχη στην πρώιμη εκκλησία ;
Πάντως παρόλο που υπήρχαν πολλοί Χριστιανοί χορτοφάγοι οι
περισσότερες εκκλησίες δίδασκαν ότι
δεν είναι απαραίτητο να είσαι χορτοφάγος για να είσαι
Χριστιανός.
Ωστόσο, κάποιοι πρώτοι χριστιανοί, όπως οι Εβραίοι
Χριστιανοί, απέρριπταν τον Παύλο .
III. Ποιοι ήταν οι Ιουδαίοι Χριστιανοί;
Ήταν χορτοφάγοι και πίστευαν
ότι η χορτοφαγία πρέπει να απαιτείται από όλους τους Χριστιανούς.
Οι Ιουδαίοι Χριστιανοί ήταν σε σύγκρουση με τον Παύλο για το
χορτοφαγικό θέμα, για τους Εβραίους Χριστιανούς ο Χριστός δεν ήρθε για να
ιδρύσει μία νέα θρησκεία, το μήνυμα του ήταν απλή ζωή και μη βία.
Ο Ιησούς δεν ανέτρεψε τον Εβραϊκό νόμο, αντιθέτως δίδασκε
την επιστροφή σε αυτόν (όπως αυτός τον έβλεπε).
Για τους Ιουδαίους Χριστιανούς ο Ιησούς ήταν ένας προφήτης
που ήταν πιστός στο νόμο αλλά κατά την εξέταση του έφτασε σε ριζοσπαστικά
συμπεράσματα.
Οι Εβραίοι Χριστιανοί πάνω απ’ όλα πίστευαν στην απλή ζωή,
στον ειρηνισμό και στην χορτοφαγία.
Οι Εβραίοι χριστιανοί αποκαλούσαν τους εαυτούς τους “οι
φτωχοί”, ο όρος ”Εβιονίτες” προέρχεται από εβραϊκή λέξη και σημαίνει οι φτωχοί
.
Ήταν μια κοινωνία όπου όλοι μοιράζονταν τα πάντα μεταξύ
τους, και οπού δεν υπήρχε ιδιωτική περιουσία διότι η κοινότητα ενδιαφέρεται για
όλους “δεν υπήρχε άπορος μεταξύ τους” – όπως ακριβώς και στην επί του όρους
ομιλία, ο Χριστός λέει “Δεν μπορείτε να
υπηρετείτε τον Θεό και το χρήμα” (Κατά Ματθαίον 6: 24).
Οι Εβραίοι Χριστιανοί ήταν επίσης ειρηνιστές, εξέφραζαν την
αντίθεσή τους στον πόλεμο όπως είχε πει και ο Χριστός στην επί του όρους
ομιλία: “Μακάριοι οι ειρηνοποιοί” (Ματθ. 5:9), “μην αντιστέκεστε σε αυτόν που
είναι κακός” (Κατά Ματθαίον 5:39), και “Αγαπάτε τους εχθρούς σας” (Κατά Ματθαίον 5:44).
Οι Εβραίοι Χριστιανοί ήταν χορτοφάγοι.
Αντιτίθετο στην κρεοφαγία και στην θυσία των ζώων στο ναό,
πίστευαν ότι ο Θεός δεν θέλει να θανατώνονται τα ζώα για κανένα λόγο και ότι
καταδικάζει όσους τρώνε κρέας.
Αυτή η αντίθεση στη θυσία των ζώων και η στήριξη της
χορτοφαγίας είναι ένα από τα πιο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Εβραϊκού
Χριστιανισμού – όπως αναφέρει ο Επιφάνιος καθώς και στις “ομιλίες του
Κλημεντίνου” .
Γιατί οι Εβραίοι Χριστιανοί
δεν ήταν σύμφωνοι με τη θυσία των ζώων;
Πρέπει να θυμηθούμε ότι στην αρχαιότητα ο ναός στην
Ιερουσαλήμ δεν ήταν σαν μια σύγχρονη εκκλησία, η συναγωγή ήταν ο τόπος όπου οι
Εβραίοι έκαναν θυσίες ζώων, και έτσι έμοιαζε περισσότερο με κρεοπωλείο ή
σφαγείο από ένα σύγχρονο τόπο λατρείας.
Οι ιερείς του ναού ήταν σε θέση να διατηρούν ένα μεγάλο
μέρος του κρέατος από τα ζώα που θυσιάζονται και συνεπώς, ωφελήθηκαν οικονομικά
από την πρακτική αυτή.
Για τους εβιονίτες αυτή ήταν μια θρησκευτική επικύρωση για
να σκοτώσουν τα ζώα, και δεν είχε καμία σχέση με την θρησκεία τους.
Ο Ιησούς λέει (Κατά Ματθαίον 9:13 και 12:7) “χρειάζομαι
έλεος, όχι θυσία”.
Ένα από τα προβλήματα που είχαν οι Εβραίοι χριστιανοί ήταν
ότι από τη στιγμή που ήταν πιστοί στον εβραϊκό νόμο έπρεπε να δικαιολογήσουν
τις αναφορές τις παλαιάς διαθήκης η οποία φαινόταν να δικαιολογεί τον πόλεμο
και την θυσία ζώων.
Πίστευαν ότι αυτές οι εντολές δεν ήταν πραγματικά στο νόμο
που δόθηκε στον Μωυσή, αλλά προστέθηκαν από γραφείς που ήρθαν μετά τον Μωυσή.
Έτσι βλέπουμε ότι οι Εβραίοι Χριστιανοί δεν εμπλέκονταν μόνο
με την χορτοφαγία αλλά και με πολλά άλλα.
Ήταν μια πραγματικά ριζοσπαστική άποψη, η οποία τελικά
θεωρήθηκε αιρετική από τον Ιουδαϊσμό και από τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό.
IV. Η αντιπαράθεση στο Ναό
Οι Εβραίοι Χριστιανοί ήταν οι μόνοι από τους πρώτους
Χριστιανούς που έδωσαν τόση έμφαση στην απόρριψη της θυσίας των ζώων.
Ωστόσο και ιστορικά ο Ιησούς ήταν αντίθετος με την θυσία των
ζώων, όπως μπορούμε να δούμε από ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα της ζωής
του.
Την εβδομάδα του Εβραικού Πάσχα που οδήγησε μέχρι τη
σταύρωσή του σύμφωνα με όλα τα ευαγγέλια ο Ιησούς μπήκε στο ναό και διέκοψε το
έμποριο των ζώων για θυσία .
“Και ο Ιησούς μπήκε στο ναό του Θεού και έδιωξε όλους αυτούς
που πωλούσαν και αγόραζαν στο ναό, και ανέτρεψε τα τραπέζια τους πάγκους και τα
καθίσματα αυτών που πουλούσαν τα περιστέρια, τους είπε, το σπίτι μου είναι ένας
οίκος προσευχής, αλλά τον κάνατε ένα άντρο ληστών» (Κατά Ματθαίον 21:12-13,
Λουκάς 19:45-46, Ιωάννης 2:13-17).
Ποιοι ήταν αυτοί που πουλούσαν και ποιοι αγόραζαν και γιατί
πούλαγαν περιστέρια;
Τα ζώα αυτά προορίζονταν για θυσίες, και με αυτούς που τα πουλούσαν
ήταν οργισμένος ο Ιησούς.
Το αποτέλεσμα αυτής της αντιπαράθεσης ήταν να διακόψει το
εμπόριο της θυσίας των ζώων, να ελευθερώσει τα ζώα από τα κλουβιά και να
εκδιώξει τους εμπόρους.
Η “κάθαρση του ναού” ήταν μία πράξη απελευθέρωσης των ζώων.
Το τελικό αποτέλεσμα ήταν ότι οι Ρωμαίοι σταύρωσαν τον
Ιησού.
Ο Πιλάτος, ο ρωμαίος κυβερνήτης δύσκολα θα είχε σταυρώσει
κάποιον μόνο και μόνο λόγω μίας Εβραϊκής θεολογικής διαμάχης.
Αλλά αν κάποιος προκάλεσε ταραχές ή διαταραχή στον περίβολο
του ναού, αυτό απαιτούσε ρωμαϊκή δράση.
Είναι πολύ πιθανό ότι η αντίρρηση του Ιησού ως προς την
θυσία των ζώων να οδήγησε στην δική του θυσία, και η διακοπή του εμπορίου στον
ναό κατά τη διάρκεια της εβδομάδας του Πάσχα να ήταν η πιο άμεση και σημαντική
αιτία του θανάτου του.
Ήταν αυτή η πράξη, και η ερμηνεία της ως απειλή για τη
δημόσια τάξη που οδήγησε αμέσως στην σταύρωση του Ιησού.
V. Η Εβραϊκή χριστιανική αντίληψη για τον Ιησού
Γιατί πρέπει να πιστεύουμε ότι οι Εβραίοι Χριστιανοί είχαν
την καλύτερη κατανόηση του Ιησού;
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι.
Πρώτος και σημαντικότερος ο Ιησούς ήταν Εβραίος.
Στα ευαγγέλια (Ματθαίου, του Μάρκου και του Λουκά), ο Ιησούς
δεν αναφέρει πουθενά ότι έχει ιδρύσει μια νέα θρησκεία.
Όταν ρωτήθηκε τι πρέπει να κάνουμε για να κερδίσουμε τη
σωτηρία, απάντησε “φυλάτε τις εντολές”
(Κατά Ματθαίον 19:17).
Οι εντολές που λέει ο Ιησούς είναι αγάπα τον Θεό, και να
αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου (Ματθαίος 22:37-40).
Αυτό είναι ακριβώς το πώς ο εβραϊκός χριστιανισμός είδε τον
Ιησού: ως την οικοδόμηση μιας ηθικής της συμπόνιας και της δίκαιης κατανομής με
βάση τον εβραϊκό νόμο.
Ποιοι θα μπορούσαν να καταλάβουν καλύτερα τον Ιησού από
αυτούς που τον ακολουθούσαν και όπως και ο Ιησούς θεωρούσαν τους εαυτούς τους
Εβραίους.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι ο Ιησούς και στην συνέχεια οι
εβραίοι Χριστιανοί ήταν σε διαρκή αντιπαράθεση με τους Ιερείς του ναού.
Αυτό που γνωρίζουμε σίγουρα ιστορικά για τον Ιησού είναι ότι
σταυρώθηκε και αναμφίβολα αυτό έγινε μετά την αναταραχή που προκάλεσε στον ναό
και την διακοπή του εμπορίου των ζώων για θυσία .
Οι ιερείς του ναού ήθελαν να καταστραφεί ο Ιησούς και το
κίνημα του ,ακόμα και μετά τον Θάνατο του οι ιερείς συνέχισαν τις προσπάθειες τους
για να σωπάσουν ή και να σκοτώσουν τους απόστολους (Πράξεις 4-7).
Γιατί ο Ιησούς θα διακινδύνευε τη ζωή του για κάτι που δεν
ήταν απαραίτητα το μήνυμά του;
Οι Εβραίοι Χριστιανοί είναι σχεδόν οι μόνοι μεταξύ των
πρώτων Χριστιανών που κατανόησαν γιατί ο Ιησούς πέθανε.
Ο Εβραϊκός Χριστιανισμός περιγράφει την επίθεση του Ιησού
κατά του ναού ως ένα προμελετημένο σχέδιο.
Ο Ιησούς ήρθε να καταργήσει τις θυσίες στο ναό (Αναγνωρίσεις
1.54) – γεγονός που εξηγεί τόσο τέλεια τα κίνητρά του όσο και τα κίνητρα
εκείνων που προσπάθησαν να σκοτώσουν τον ίδιο και το κίνημα του.
Η χορτοφαγία εγκαταλείφθηκε λόγω της δημοτικότητας των
επιστολών του Παύλου μεταξύ των πρώτων Χριστιανών.
Οι πρώτοι ηγέτες της εκκλησίας ήταν Εβραίοι(Ιάκωβος, ο
Πέτρος και ο Ιωάννης), αλλά γρήγορα ενεπλάκησαν σε μία διχαστική διαμάχη με τον
Παύλο (προς Γαλάτες και προς Ρωμαίους 1-2 14).
Στο δεύτερο αιώνα, οι διδασκαλίες του Παύλου έγιναν ολοένα
και πιο δημοφιλής μεταξύ των Χριστιανών.
Οι Εβραίοι Χριστιανοί απεχθάνονταν τον Παύλο θεωρώντας τον
αποστάτη, αλλά το δεύτερο αιώνα οι Εβραίοι Χριστιανοί ήταν ήδη μειονότητα και
τελικά οι επιστολές του Παύλου έγιναν δεκτές ως μέρος της Καινής Διαθήκης,
συγκαλύπτοντας το γεγονός ότι στην εποχή του ήταν μια εξαιρετικά αμφιλεγόμενη
προσωπικότητα.
Από όταν ο Παύλος είπε ότι η χορτοφαγία είναι προαιρετική, η
εκκλησία ακολούθησε τη στάση του στο θέμα αυτό.
Μετέπειτα συντάκτες της καινής διαθήκης διαστρέβλωσαν ακόμα
περισσότερο τις απόψεις του Ιησού για τα ζώα.
Ο Ιησούς πίστευε στον απλό τρόπο ζωής και στη μη βία, και
θεώρησε ότι αυτό ήταν μέρος του νόμου του Θεού, ήταν αναμφισβήτητα χορτοφάγος,
δεδομένου ότι αυτή ήταν η αρχική διδασκαλία του Εβραϊκού Χριστιανισμού.
Ο Ιησούς δεν φέρει μια νέα θεολογία, αλλά μάλλον μια
ριζοσπαστική αντίληψη του νόμου.
Για τον Ιησού, ο νόμος προστάζει τη μη-βία:
“δεν θα χύσουμε το αίμα κανενός , ούτε των ανθρώπων στον
πόλεμο ,ούτε των ζώων για την κατανάλωση κρέατος και για θυσίες”.
Ο Ιησούς ρίσκαρε και τελικά έδωσε την ζωή του για να
σταματήσει την απάνθρωπη σφαγή των ζώων στο ναό.
Αλλά η θρησκεία του Ιησού έχει χαθεί από το σύγχρονο
Χριστιανισμό!
του Keith Akers
Ποιος ήταν ο Παύλος ;
( Πράξεις αποστόλων 8 8.1 , 2 ,3)Εγινε δε κατά την ημέραν
εκείνην μεγάλος διωγμός εναντίον της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων και σχεδόν όλοι
οι Χριστιανοί διεσκορπίσθησαν εις τα διάφορα μέρη της Ιουδαίας και της
Σαμαρείας, πλην των Αποστόλων. Ανδρες δε ευλαβείς επήραν και έθαψαν το νεκρό
σώμα του Στεφάνου και έκαμαν μεγάλον θρήνον δι’ αυτόν Ο δε Σαύλος (μετέπειτα Παύλος )κατεδίωκε
την Εκκλησίαν των Ιεροσολύμων, εισερχόμενος από σπίτι σε σπίτι· και αφού έσυρε
από εκεί άνδρας και γυναίκας, τους παρέδιδε εις την φυλακήν.
Ο ορκισμένος εχθρός των Εβραίων Χριστιανών που του “μίλησε ο
Θεός” και άλλαξε!
Δημιούργησε μια θρησκεία όπως αυτός την ήθελε, και ήρθε σε
αντιπαράθεση με τους μαθητές του Ιησού που ήταν και οι μόνοι πραγματικοί
απόστολοι.